Projektowanie CAD – tworzenie modeli 3D

Projekt „Innowacje w edukacji VET" dofinansowany przez Unię Europejską

Wprowadzenie do tematu WQ
W dzisiejszych czasach projektowanie przy pomocy technologii CAD (Computer-Aided Design) jest nieodłącznym elementem nowoczesnej inżynierii i architektury. CAD umożliwia tworzenie trójwymiarowych modeli z niespotykaną wcześniej precyzją, co pozwala projektantom na wizualizację, analizę oraz optymalizację projektów na bardzo wczesnym etapie. Dzięki technikom modelowania 3D można testować wytrzymałość i funkcjonalność konstrukcji, przewidywać ich zachowanie w różnych warunkach oraz, co szczególnie ważne, unikać kosztownych błędów już w fazie projektowej.
Modele 3D są kluczowym narzędziem, które zmienia sposób myślenia o procesach produkcyjnych i projektowych. W CAD tworzy się modele nie tylko po to, by je zobaczyć, ale przede wszystkim by je analizować i udoskonalać. Programy CAD stosowane są w niemal każdej dziedzinie techniki – od projektowania budynków i infrastruktury, przez motoryzację, przemysł lotniczy, aż po tworzenie biżuterii, mebli oraz przygotowywanie modeli na potrzeby druku 3D. Dzięki CAD możliwe jest prototypowanie produktów oraz dostosowanie ich do specyficznych potrzeb, co zwiększa jakość finalnych projektów i skraca czas wdrażania na rynek.
Modelowanie bryłowe – To podstawowa technika modelowania, w której obiekty tworzy się, dodając lub odejmując proste bryły geometryczne, takie jak prostopadłościany, walce czy sfery. Modelowanie bryłowe jest szeroko stosowane w inżynierii mechanicznej, architekturze i projektowaniu produktów. Umożliwia ono tworzenie zarówno prostych, jak i złożonych kształtów, które można następnie analizować pod kątem wytrzymałości i właściwości strukturalnych. Grupa zajmująca się modelowaniem bryłowym omówi zalety i ograniczenia tej metody, narzędzia, jakie można stosować, oraz jej zastosowania w różnych dziedzinach techniki.
Modelowanie powierzchniowe – Modelowanie powierzchniowe umożliwia tworzenie skomplikowanych, gładkich powierzchni o precyzyjnie zdefiniowanych krzywiznach. Jest to technika bardziej zaawansowana od modelowania bryłowego i wymaga lepszych umiejętności oraz często bardziej zaawansowanego sprzętu komputerowego. Stosowana jest przede wszystkim w przemyśle motoryzacyjnym i lotniczym, gdzie projektowane są złożone kształty, takie jak karoserie pojazdów, obudowy urządzeń czy aerodynamiczne elementy skrzydeł. Grupa odpowiedzialna za modelowanie powierzchniowe zaprezentuje zalety tej techniki, przykłady zastosowania oraz wymagania sprzętowe.
Modelowanie parametryczne – Modelowanie parametryczne pozwala projektantom na tworzenie modeli, które można łatwo modyfikować przez zmianę parametrów takich jak wymiary, kąty i proporcje. Dzięki tej metodzie zmiany projektowe mogą być wprowadzane szybko i efektywnie, co jest nieocenione w inżynierii i projektowaniu przemysłowym. Przykładem mogą być modele produktów, które wymagają wielokrotnych zmian w zależności od wymagań klienta lub specyfikacji produkcji. Grupa zajmująca się modelowaniem parametrycznym omówi koncepcję parametryzacji, pokaże przykłady jej zastosowania oraz przedstawi korzyści płynące z tej metody, szczególnie w kontekście optymalizacji projektów.
Druk 3D i przygotowanie modeli CAD do druku – Druk 3D przynosi rewolucję w projektowaniu, pozwalając na szybkie prototypowanie i produkcję małoseryjną bez konieczności używania form czy skomplikowanych maszyn. Grupa zajmująca się drukiem 3D zbada, jak przygotować modele 3D z myślą o druku, uwzględniając ograniczenia technologiczne i wymagania materiałowe. Przykłady zastosowań obejmują prototypowanie elementów mechanicznych, drukowanie medycznych implantów, a nawet elementów architektonicznych. Grupa wyjaśni również, jakie aspekty projektowania są kluczowe dla prawidłowego drukowania modeli oraz omówi najnowsze trendy w tej dziedzinie.
Lista popularnych programów do projektowania CAD, zarówno dla początkujących, jak i zaawansowanych użytkowników:
• AutoCAD (Autodesk)
Jeden z najpopularniejszych programów CAD, oferujący szerokie możliwości projektowania 2D i 3D. Znajduje zastosowanie w architekturze, inżynierii oraz wielu innych branżach.
• Fusion 360 (Autodesk)
Program łączący funkcje CAD, CAM i CAE, idealny do projektowania mechanicznego, symulacji i produkcji. Fusion 360 jest popularny w branży inżynieryjnej i dla zastosowań w druku 3D.
• SolidWorks (Dassault Systèmes)
Profesjonalne oprogramowanie CAD 3D wykorzystywane głównie w inżynierii mechanicznej, projektowaniu produktów oraz modelowaniu przemysłowym.
• FreeCAD
Darmowy, open-source’owy program do modelowania parametrycznego, szczególnie przydatny w projektowaniu produktów mechanicznych i architektonicznych.
• Blender
Chociaż pierwotnie przeznaczony do modelowania artystycznego, Blender jest również stosowany do prostych projektów CAD. Oferuje zaawansowane funkcje modelowania i renderowania 3D.
• Tinkercad (Autodesk)
Prostota obsługi sprawia, że jest idealny dla początkujących i edukacji. Tinkercad umożliwia projektowanie 3D online i tworzenie modeli gotowych do druku 3D.
• Rhino (Rhinoceros)
Program do zaawansowanego modelowania powierzchniowego i parametrycznego, wykorzystywany w projektowaniu przemysłowym, jubilerstwie, architekturze i innych branżach wymagających precyzyjnego modelowania 3D.
• SketchUp
Intuicyjny program, popularny w architekturze i projektowaniu wnętrz, znany z łatwości obsługi i szybkiego tworzenia modeli 3D. Wersja podstawowa jest dostępna za darmo.
• BricsCAD
Alternatywa dla AutoCAD, oferująca narzędzia do projektowania 2D i 3D oraz obsługę formatu DWG. Popularny w projektowaniu architektonicznym i inżynierskim.
• Creo (PTC)
Zaawansowany program do projektowania CAD 3D, często wykorzystywany w inżynierii i produkcji przemysłowej. Oferuje rozbudowane funkcje parametryczne i symulacyjne.
Każdy z tych programów posiada unikalne funkcje i zastosowania, które można dopasować do różnych potrzeb projektowych w zakresie CAD.
Informacje dla nauczyciela
WebQuest jest przeznaczony dla uczniów szkół zawodowych kształcących się w kierunkach technicznych, takich jak mechatronika, architektura czy inżynieria mechaniczna. Temat wprowadza uczniów w zasady i techniki modelowania 3D z wykorzystaniem oprogramowania CAD (Computer-Aided Design). Dzięki temu zadaniu uczniowie poznają proces tworzenia cyfrowych modeli obiektów, ucząc się zarówno podstaw projektowania, jak i praktycznego wykorzystania narzędzi do tworzenia trójwymiarowych konstrukcji.
Dzięki realizacji WebQuestu uczniowie:
• Nauczą się podstawowych funkcji oprogramowania CAD.
• Dowiedzą się, jakie są najczęstsze techniki modelowania 3D.
• Poznają zalety i zastosowania projektowania 3D w różnych branżach.
• Rozwiną umiejętności pracy w grupie oraz zdolność do analizowania i prezentowania zdobytej wiedzy.
Uczniowie będą pracowali zarówno samodzielnie, zbierając informacje, jak i w grupach, przygotowując prezentacje na temat przydzielonych zagadnień. Realizacja zadania przebiegać będzie pod presją czasu.
Sugerowany czas na realizację WebQuestu:
Uczniowie będą pracowali nad zadaniem przez 12 godzin lekcyjnych.
Kryteria oceny, oceniane będą:
• stopień wyczerpania tematu (maksymalna ocena: 5, przekroczenie tej wiedzy: ocena 6),
• estetyka prezentacji oraz sposób przedstawienia informacji,
• zaangażowanie i umiejętność współpracy uczniów.
Ewaluacja:
• Nauczyciel pomoże uczniom przeanalizować treści wspólnie z nimi, aż do momentu ich zrozumienia przez uczniów. Będzie służyć im pomocą, radą, wyjaśnieniami, a nie gotowymi rozwiązaniami. Taka metoda będzie dobrą formą wdrażania do samodzielnego działania i twórczego myślenia.
• Nauczyciel powinien dokładnie przeanalizować treści wspólnie z uczniami, aż do momentu ich zrozumienia przez uczniów. Powinien jednak bardziej służyć im pomocą, radą, wyjaśnieniami, a nie gotowymi rozwiązaniami. Taka metoda będzie dobrą formą wdrażania do samodzielnego działania i twórczego myślenia.
• Podział na grupy może być dokonany według różnych kryteriów, np. ze względu na możliwości poznawcze uczniów, ich umiejętności, zainteresowania, tak aby „równo” rozłożyć siły w poszczególnych grupach.
• Nauczyciel może pomagać uczniom, gdy pracują w grupach zadając im pytania naprowadzające. Należy pamiętać, że uczą się oni nowego sposobu pracy (procesu).
• Nauczyciel powinien podawać uczniom konkretne informacje dotyczące oceny ich osiągnięć, zarówno w czasie pracy grupowej, jak i przy podsumowaniu wyników.
• Czas na realizację projektu powinien być dostosowany do możliwości uczniów. Nie jest z góry narzucony. Podane ramy czasowe poszczególnych etapów procesu należy traktować orientacyjnie.
